Mona Lisa
Epoka: Nowożytność - Renesans włoski (Cinquecento)
Czas powstania: 1503-1507, cinque
Lokalizacja: Luwr, Francja
malowany farbami olejnymi na topolowej desce, sfumato, elegancja, / Mona Lisa Gherardini urodziła się w 1467 r.; gdy Leonardo ją malował, miała około 25 lat i była od 1495 r. żoną patrycjusza florenckiego Francesco di Bartolommeo di Zanobi del Giocondo była kobietą o przeciętnej urodzie, prowadzącą ciche życie pobożnej mieszczki i dobrej żony. Jak wiele innych kobiet tamtych czasów wyszła za mąż, miała dzieci, pochowała niektóre z nich, pożegnała męża i zmarła w klasztorze. Leonardo woził obraz ze sobą, a po jego śmierci w 1519 roku Mona Lisę wraz z całym majątkiem odziedziczył jego asystent, Giovanni Francesco Caprotti, którego znamy pod nazwiskiem Salai, który zginął w 1524 roku. Dzieło znajdowało się prawdopodobnie u jego sióstr, które wywiozły portret do Francji i tam sprzedały Franciszkowi I w kolekcji królewskiej obraz został przycięty z czterech stron (pierwotnie Gioconda i widok pejzażu ujęte były arkadą na kolumnach), a także znacznie przemalowany (suknia w oryginalnym stanie była zielona lub zielonobłękitna, a rękawy — żółte). wizerunek Giocondy rzeczywiście uderza finezją w oddaniu rysów, miękkością modelunku i subtelną elegancją pozy. Jest malowany wedle zasady sfumato — miękkiego zacierania konturu dla wywołania wrażenia oglądania malowidła jakby przez mgłę. Delikatność ujęcia portretu kontrastuje przeto z pełną niepokoju aurą skalistego panoramicznego pejzażu w tle. Mona Lisa jawi się tu jako pełna czaru, wdzięku (grazia), niewymuszonej elegancji i spokojnej dumy dama, zgodnie z ówczesnym modelem obyczajowym, opisywanym w traktatach o zachowaniu