Martwa natura z cytrynami, pomarańczami i różą

Francisco de Zurbarán

Epoka: Nowożytność - Barok

Czas powstania: 1633,

Lokalizacja: Muzeum Norton Simon, USA

 kompozycja obrazu jest bardzo minimalistyczna. - czarne tło i o ton jaśniejszy brunatny stół nie są oddane z pietyzmem. Przeciwnie, krawędzie stołu są bardzo precyzyjnie zaznaczone i „muśnięte” światłem  minimalizm przestrzeni, w jakiej znalazły się prezentowane na stole przedmioty tym bardziej uwypukla ich obecność. Obraz sugeruje zatrzymanie się czasu, kontemplację, przekroczenie granic w myśleniu o martwej naturze  skromne obiekty umieszczone na płótnie – pomarańcze, cytryny, filiżanka z wodą z różą leżącą obok – można uznać za nawiązanie do symboliki religijnej  mamy czarne tło, na którym ustawiono prostokątny stół. Widoczny jest tylko blat o ciemnobrązowej barwie, wypolerowany tak, by stojące na nim przedmioty odbijały się tworząc głębię. Dzieło podzielono na trzy części: z lewej znajduje się talerz z cytrynami, pośrodku kosz z pomarańczami, a z prawej talerz z filiżanką z wodą oraz leżącą obok różą  na ciemnym tle stołu stojącego na tle czarnej ściany jaskrawe światło padające z lewej strony z góry wydobywa jasne, słoneczne barwy, dominujące w obrazie. Cytryny są intensywnie żółte, a część znajdująca się w cieniu jest malowana brązami i pomarańczami. Pomarańcze są tylko o ton ciemniejsze od cytryn, a prawdziwą pomarańcz wydobywa dopiero cień z prawej strony. Kwiaty pomarańczy są malowane bielą i uzupełniane szarościami, zaś liście o wspomnianej głębokiej zieleni w zacienionych częściach przechodzą w barwę brunatną i czarną. Płatki różowej róży są niemal białe w jaskrawym świetle, zaś jej środek zwrócony w prawo jest już głęboki, jasnoróżowy. Srebrne talerze są tak lśniące, że sprawiają wrażenie rzeczywistych. Światło, które pada z lewej strony powoduje, że przedmioty na talerzach rzucają cienie na prawo. Odbicia są dokładne, ale nieco rozproszone, o słabszym odcieniu barw. Kontury całego malowidła są silnie zaznaczone, ale całość jest bardziej malarska, niż rysunkowa.  trzy grupy przedmiotów ustawione w ascetycznym porządku mogą symbolizować Trójcę Świętą  liczne symbole maryjne kazałyby go powiązać z Marią Panną - mamy cytryny, które w późnym średniowieczu stały się symbolem czystości i były utożsamiane z Marią Dziewicą. Kwiat pomarańczy symbolizuje czystość i dziewictwo, Róża natomiast, zwłaszcza bez kolców, tak, jak przedstawił ją Zurbaran, jest symbolem Marii, zwanej też „Różą bez kolców”, czyli bezgrzeszną