madonna z długą szyją
Epoka: Nowożytność - Manieryzm
Czas powstania: 1534–36
Lokalizacja: Florencja, Galleria degli Uffizi
w centrum kompozycji znajduje się Madonna siedząca na tronie. Jej prawa stopa oparta jest na dwóch poduszkach, lewa – nieco cofnięta – spoczywa na niskim piedestale, na którym stoi tron. Już tu zwróćmy uwagę, że prawa stopa Marii namalowana została tak, że zdaje się wychodzić poza przestrzeń obrazu, wkraczać do przestrzeni widza. Prawa ręka Madonny jest zgięta w łokciu i lekko uniesiona, dłoń spoczywa na piersiach. Należy w tym miejscu podkreślić sposób, w jaki została namalowana: proporcje dłoni są wydłużone, a uwagę przyciągają smukłe, długie palce. Maria ubrana jest w długą suknię o białym kolorze, przełamanym szarością i złocistą szarością. Jej ramiona okryte są długim, spływającym swobodnie niebieskim płaszczem. Złociste pukle włosów upięte są wokół głowy, a dodatkowo ozdobione diademem z pereł i szlachetnych kamieni. Lewą ręką Maria podtrzymuje leżące na jej kolanach nagie Dzieciątko Jezus. Poza, w jakiej zostało ukazane Dzieciątko – zwłaszcza opadająca bezwładnie lewa ręka – sugeruje, iż jest ono pogrążone w głębokim śnie, a wręcz nieżywe po prawej stronie Madonny z Dzieciątkiem (a po lewej stronie obrazu) namalował grupę sześciu aniołów. Postaci są stłoczone, zdają się kłębić tak, jakby brakowało im miejsca. Anioł ukazany na pierwszym planie trzyma w rękach kryształową urnę ze znakiem krzyża. Uwagę zwraca jego naga, wydłużona noga, wybijająca się na pierwszy plan. Ponad grupą aniołów udrapowana jest upięta zielono-brązowa od zewnątrz, purpurowa od wewnątrz zasłona. Badacze zwracają uwagę, iż ma ona swoje symboliczne znaczenie. Jest to zasłona ciemności, która – uniesiona – odsłania przed odbiorcą Marię w całej Jej czystości, a przy tym – jak chcą niektórzy – Jej niepokalane poczęcie charakterystyczną cechą przedstawienia jest wydłużona szyja Madonny. Taki sposób ukazania szyi Marii jest zwykle interpretowany w kategoriach stylistycznych, jako zabieg noszący znamiona typowe dla manieryzmu. kolumna jest jednym z wielu symboli maryjnych: odnosi się do siły i niezachwianej wiary Marii, postrzegania Jej jako bramy do życia wiecznego, symbolizuje Jej nieustanne duchowe wzrastanie