Dawid z 1430-33r
Epoka: Nowożytność - Renesans włoski (Quattrocento)
Lokalizacja: QUATTROCENTO
, wosk tracony, brąz, po walce, rzeźba pełnoplastyczna, był ojcem Salomona. Początkowo pełnił służbę na dworze Saula, na stałe pozostał na jego dworze po zabiciu Goliata; później został dowódcą wojsk królewskich, po śmierci Saula został królem Dawid jest jedną z najczęściej prezentowanych w sztuce postaci ze Starego Testamentu; ukazywano go jako proroka, króla-śpiewaka (w koronie, z harfą lub cytrą Trzebnica, kościół Cysterek, ok. 1230–1240), pasterza, proroka(Studnia Mojżesza, kartuzja w Champmol koło Dijon, 1398–1405, C. Sluter), wojownika. W okresie nowożytnym wielką popularnością, zwłaszcza we Włoszech, cieszył się temat triumfu Dawida nad Goliatem (Dawid z mieczem lub procą w dłoni i głową Goliata u stóp lub w ręku), interpretowany politycznie jako symbol walki włoskich republik miejskich o niezależność (rzeźby Donatella, 1430, A. del Verrocchia, ok. 1470, Michała Anioła, 1501–04). Ponadto wizerunek Dawida pojawiał się w scenach kąpieli Betsabe, w przedstawieniach Drzewa Jessego (jako jeden z przodków Chrystusa). opowieść o Dawidzie znajduje się w Księdze Samuela. Wojska Filistynów rozbiły się pod Soko, w ziemi Judy, a oddziały Saula i Izraelici w Dolinie Terebintu. Zamiast stoczyć walną bitwę, Filistyni wystawili do walki swojego najlepszego wojownika Goliata. Wśród Izraelitów przez czterdzieści dni nie znalazł się nikt kto by go pokonał. Dopiero po tym okresie w ich szeregach pojawił się przypadkiem młody pasterz Dawid i postanowił walczyć z potężnym i mocno uzbrojonym Goliatem. Walka trwała krótko. Młodzieniec wykorzystał procę i kamieniem ugodził przeciwnika w czoło. Gdy ten padł Dawid własnym mieczem ofiary odciął mu głowę. Izraelici zwyciężyli, Dawid stał się bohaterem, a później królem Donatello był pierwszym artystą od czasów antyku, który stworzył wolno stojący, niebędący częścią grupy postaci czy elementem architektury posąg nagiego mężczyzny. Posąg taki był swego rodzaju powrotem do starożytnego umiłowania ludzkiego ciała. Do rzeźby klasycznej nawiązuje także poza kontrapostu, w której rzeźbiarz ukazał Dawida. Choć poza ta wydaje się statyczna, w rzeczywistości dodaje ona postaci Dawida pewnej dynamiki przedstawił biblijnego Dawida jako młodego chłopca, przyjmującego zwycięską pozę tuż po walce z Goliatem, na którego odciętej głowie bohater wspiera nogę. W prawej dłoni trzyma on olbrzymi miecz przeciwnika, w lewej zaś, zmysłowo opartej na biodrze, ma kamień, którym przed chwilą powalił wroga. Postać młodzieńca pełna jest wdzięku oraz wyrafinowania i przypomina inne renesansowe portrety młodych mężczyzn. Dawid ma bowiem delikatne, można by rzec – dziewczęce – rysy twarzy, gładką skórę, smukłą, chłopięcą sylwetkę o doskonałych proporcjach, długie, kręcone włosy. przypuszcza się, że rzeźba powstała na zlecenie Kosmy Medyceusza, władcy Florencji, który umieścić ją miał na dziedzińcu swej willi na Via Larga. Pierwotnie miała ona stać na wysokiej kolumnie, na wzór starożytnych rzymskich posągów. Dla rodu Medyceuszy posąg Dawida miał znaczenie symboliczne – ucieleśniał bowiem obietnicę długiego panowania. Ten biblijny młody pasterz pokonał przecież potężnego wroga, a potem został królem posiadającym wielką władzę. Dlatego też rzeźba Donatella stanęła na honorowym miejscu w posiadłości Medyceuszy.