Kościół św Michała w Hildesheim

Epoka: Średniowiecze - Sztuka preromańska

Lokalizacja: Hildesheim, Niemcy

1 poł. XI w.  kościół opactwa benedyktyńskiego  fundacja mecenasa sztuki biskupa Bernwarda  jest to bazylika o dwóch chórach i dwóch transeptach, z wieżami na planie kwadratu na skrzyżowaniu transeptów z nawą główną, obydwie nawy poprzeczne posiadają po bokach po dwie mniejsze wieże z klatkami schodowymi, kościół jest symetryczny: apsyda z transeptem znajdują się zarówno w części wschodniej, jak i zachodniej  kwadrat skrzyżowania nawy środkowej z transeptem jest jednostką miary, według której zorientowana jest cała budowla, podobne kwadraty pojawiają się w skrzydłach transeptów, w nawie środkowej oraz w chórze zachodnim pomiędzy nawą środkową a apsydą (początki systemu wiązanego)  podpory arkad rozdzielających nawy są ułożone symetrycznie dwoma kolumnami i filarem rozdzielającym od następnej pary kolumn (ABBA) - alternacja podpór  alternacja – (łac. alternatio ‘wymiana, wymienność), szt. plast. układ przemienny co najmniej 2 motywów np. ornamentów w dekoracjach, w architekturze może być alternacja podpór – czyli naprzemienne stosowanie filarów i kolumn w różnej konfiguracji, występowało w systemie wiązanym w architekturze romańskiej  prawdopodobnie tutaj pojawia się po raz pierwszy kapitel kostkowy, który będzie charakterystyczny dla stylu romańskiego  w zachodnim chórze znajduje się krypta św. Michała przekryta sklepieniem krzyżowym spoczywającym na dwóch rzędach kolumn, a arkady okalające wsparte są na filarach (XII w.)  arkady wydzielały obejście chóru, czyli ambit  ambit - wąskie przejście powstałe z przedłużenia naw bocznych i poprowadzenia ich wokół prezbiterium za ołtarzem głównym  wygląd zewnętrzny budowli charakteryzuje się doskonałą równowagą pomiędzy elementami pionowymi (grupami wież) a poziomymi (nawą środkową, nawami poprzecznymi)  wzór dla katedry Bolesława Chrobrego na Wawelu