Leonardo da Vinci autoportret szkic
Epoka: Nowożytność - Renesans włoski (Cinquecento)
Czas powstania: CINQUECENTO
Lokalizacja: Turyn
malarz, rysownik, architekt prawdopodobnie uczeń Perugina, którego wpływ widać we wczesnych obrazach Rafaela (Ukrzyżowanie ok. 1503 — National Gallery, Londyn, Zaślubiny Marii 1504 — Pinacoteca di Brera, Mediolan). 1504–1508 działał we Florencji 1508 wyjechał do Rzymu czynny w Città di Castello i w Perugii; z tego okresu pochodzą kompozycje o tematyce mitologicznej (Trzy Gracje — Musée Condé, Chantilly) w 1504–08 Rafael przebywał we Florencji, gdzie jego styl ewoluował pod wpływem Leonarda da Vinci, co jest widoczne zwłaszcza w przedstawieniach Madonn z Dzieciątkiem (Madonna del Cardellino – ze szczygłem - ok. 1506 — Galleria degli Uffizi, Florencja, Piękna ogrodniczka 1507 — Luwr, Paryż) z florenckiego okresu pochodzą też m.in.: Złożenie do grobu (ok. 1507 — Galleria Borghese, Rzym) oraz portrety Angela i Maddaleny Doni (ok. 1507–1508 — Galleria degli Uffizi) w 1508 papież Juliusz II sprowadził Rafaela do Rzymu i zlecił mu dekorację apartamentów w pałacu watykańskim — miała ona gloryfikować papieża i papiestwo; w bibliotece, zwanej Stanza della Segnatura, Rafael wykonał (1508–12) freski: Dysputa o najświętszym sakramencie, Parnas, Szkoła ateńska oraz sceny z dziejów papiestwa dla papieża Leona X zaprojektował kartony do wykonanych w Brukseli tkanin, przeznaczonych do Kaplicy Sykstyńskiej (1516 — Pinakoteka watykańska) w Rzymie Rafael rozwinął również działalność architektoniczną: dla sieneńskiego bankiera Agostina Chigi stworzył podmiejską willę zwaną Farnesiną, którą ozdobił też freskami (Triumf Galatei, Eros i Psyche 1511–12) po śmierci D. Bramantego (1514) został architektem Bazyliki Św. Piotra w Rzymie; pracami kierował do końca życia. W 1515 został mianowany konserwatorem starożytnych zabytków Rzymu styl Rafaela ewoluował od form wczesnorenesansowych (wpływy Perugina) przez pełny renesans w okresie florenckim (wpływ Leonarda) i w pierwszych latach rzymskich, po manieryzm późnej twórczości (Przemienienie Pańskie 1518–20 — Pinakoteka watykańska) wpływ artystów niderlandzkich jest widoczny w jego wczesnych portretach i kompozycjach religijnych; w portretach późniejszych osiągnął niespotykane przedtem efekty kolorystyczne i fakturalne (Baldassare Castiglione ok. 1512–1514 — Luwr) w dekoracjach ściennych oprócz klasycznej techniki al fresco używał tempery, a być może także techniki olejnej. Wykonywał też wiele rysunków, początkowo metalowym sztyftem lub piórem, nerwową i gwałtowną kreską; w okresie florenckim nawiązywał do wzorów leonardowskich; w Rzymie używał sangwiny (zwłaszcza do studiów postaci i aktów — jako pierwszy tworzył akty kobiece), w szkicach kompozycyjnych i kartonach — gwaszu. artyści po przedwczesnej śmierci mistrza przyczynili się oni do popularyzacji jego koncepcji i rozwinęli wątki manierystyczne, tkwiące w dojrzałej twórczości Rafaela - schematy kompozycyjne i detale dekoracyjne Rafaela zostały rozpowszechnione i były naśladowane aż do XIX w jako znakomity portrecista kobiet stworzył długo obowiązujący kanon damskiej urody jego twórczość wywarła istotny wpływ na nowożytną sztukę europejską i ukształtowanie się norm akademickiej sztuki do 1939 w krakowskim Muzeum Czartoryskich znajdował się jego Portret młodzieńca