Męczeństwo św. Filipa,

Jusepe de Ribera

Epoka: Nowożytność - Barok

Lokalizacja: 1639, Prado, Madryt

 tematem obrazu jest męczeńska śmierć apostoła św. Filipa. Według tradycji wschodniej i relacji Jakuba de Voragine w Złotej legendzie, apostoł po wydarzeniach wielkanocnych, rozpoczął swoją działalność w Azji Mniejszej, gdzie ewangelizował m.in. Frygę. Zginął śmiercią męczeńską w Hierapolis w 80 roku, przywiązany do krzyża w kształcie litery „T”.  obraz przedstawia scenę wciągania świętego na krzyż  postacie katów, ich wysiłek i cierpienie świętego, zostały ukazane zgodnie z barokowym zwyczajem. Ich dynamizm wzmacnia kompozycja płótna, gdzie najważniejsze są linie ukośne, po przekątnych. Z lewej strony ciało męczennika skierowane jest w tę samą stronę co sylwetki oprawców. Z prawej strony można wydzielić drugą przekątną zaznaczoną sylwetką kata i mężczyzny za nim. Filip przywiązywany jest do wysokiego słupa, którego końca nie obejmują ramy obrazu. Według niektórych historyków sztuki słup symbolizuje potęgę duchową Kościoła sięgającą do Nieba w przeciwieństwie do ściętych kolumn widocznych z prawej strony, symbolizujących pogaństwo  męczeństwo Filipa zostało przedstawione w sposób bardzo realistyczny, widoczne jest cierpienie męczennika, jego wzrok skierowany jest ku niebu, skąd oczekuje pocieszenia. Wokół brak chórów anielskich, poświaty i aureoli, szczegółów tak charakterystycznych dla dzieł mistrzów włoskich o podobnej tematyce